मावळ ऑनलाईन – गेल्या ३० दिवसांत वन्यजीव रक्षक मावळ ( Maval News) संस्थेने , मानवी वस्तीतून सुमारे ५० हून अधिक घोणस सापांची सुटका केली आहे आणि या सर्व सापांना सुरक्षितपणे जंगलात सोडण्यात आले आहे. सापाच्या कमीत कमी संपर्कात येऊन सुरक्षितपणे बचाव करण्याच्या पद्धतीने या सर्व घोणस सापांना सुरक्षितपणे वाचवून पुन्हा जंगलात सोडण्यात आल्याचे वन्यजीव रक्षक मावळ संस्थेचे संस्थापक निलेश गराडे यांनी सांगितले.
सध्याचा काळ घोणस (Russell’s viper) सापांच्या प्रजननाचा (mating) असल्यामुळे ( Maval News) ते बाहेर पडलेले आहेत. नोव्हेंबर-डिसेंबर या महिन्यांमध्ये दररोज मानवी वस्तीमध्ये मोठ्या संख्येने घोणस साप आढळत आहेत. अनेक ठिकाणी घोणस साप जोडीने किंवा एकाच ठिकाणी एकापेक्षा जास्त संख्येने आढळत आहेत. नर सापांची लढाई (male combat) आणि प्रजननासाठी एकत्र आलेले जोडपे मानवी वस्तीत आढळून येत आहेत.
Pallavitai Dabhade : वराळे-इंदोरी गटात पल्लवीताई दाभाडे यांच्या प्रचार दौऱ्याला उत्स्फूर्त प्रतिसाद
मावळ तालुक्यात शेतकरी भात कापणीचे (rice harvesting) काम करत आहेत ( Maval News) आणि शेतात काम करताना त्यांचा घोणस सापांशी संपर्क होण्याची शक्यता आहे. हे साप मानवी वस्तीमध्ये देखील प्रवेश करत आहेत आणि या काळात मनुष्य-साप यांच्यातील भेटी वाढल्या आहेत. सामान्य लोक घोणस सापाला नेहमी अजगर (Python) म्हणून चुकीचे ओळखतात, परंतु हे दोन्ही साप पूर्णपणे वेगळे आहेत.
Pallavitai Dabhade : वराळे-इंदोरी गटात पल्लवीताई दाभाडे यांच्या प्रचार दौऱ्याला उत्स्फूर्त प्रतिसाद
अजगर बिनविषारी (non-venomous) साप आहे, तर घोणस हा अत्यंत विषारी (highly venomous) साप आहे. घोणस सापाची ओळख त्याच्या जाड शरीरावरून, तपकिरी रंगावरून, त्रिकोणी डोक्यावरून आणि डोक्यापासून शेपटीच्या टोकापर्यंत संपूर्ण शरीरावर असलेल्या हिरा/बदामच्या आकाराच्या नक्षीवरून (diamond/almond shaped marking) करता येते. हा साप प्रेशर कुकरच्या शिटीसारखा आवाज काढतो. हा सापाने दिलेला एक धोक्याचा इशारा (warning sound) असतो, जो आपल्या भक्षकांना दूर ठेवण्यासाठी तो काढतो.
नागरिकांसाठी सूचना: ( Maval News)
.लोकांनी आपला परिसर स्वच्छ ठेवावा आणि सर्व भेगा व फटी बुजवून घ्याव्यात.
रात्री टॉर्चचा वापर करावा.
शेततळ्यावर काम करताना बूट घालावेत.
जमिनीवर झोपणाऱ्या लोकांनी मच्छरदाणीचा (mosquito nets) वापर करावा.
सापाला अजगर म्हणून चुकीचे ओळखू नका आणि त्याला पकडण्याचा प्रयत्न करू नका.
जर तुम्हाला असा विषारी साप आढळला, तर कृपया जवळच्या प्राणी मित्राशी (animal rescuer) किंवा वनविभागाशी १९२६(Forest department1936) संपर्क साधा.
घोणस साप अत्यंत विषारी असतात, साप दिसल्यावर सुरक्षित अंतर ठेवा आणि त्याला मारू नका. सापाने चावा घेतल्यास, लवकरात लवकर जवळच्या रुग्णालयात पोहोचा असे ( Maval News) जिगर सोलंकी
यांनी सांगितले.
